ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ως εκπαιδευτικοί, η επιθυμία και η επιδίωξή σας είναι να βοηθήσετε τους μαθητές σας να εξελιχθούν σε διορατικούς, ενημερωμένους και δημιουργικούς ενήλικες που θα ενεργούν με υπευθυνότητα. Σε ολόκληρο τον κόσμο, ωστόσο, οι μαθητές έρχονται αντιμέτωποι με προκλήσεις που είναι δυνητικά επικίνδυνες για τη ζωή τους. Με κάποιες από αυτές (χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, κατάχρηση αλκοόλ κ.τ.λ.) ασχολείται το παρόν Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα. Επιπρόσθετα, δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να αποκτήσουν δεξιότητες και να ανακαλύψουν διαφορετικές οπτικές που θα τους βοηθήσουν στις αποφάσεις ζωής που θα κληθούν να πάρουν στο μέλλον, αποφάσεις που θα έχουν προεκτάσεις και σε θέματα με τα οποία δεν ασχολούνται τα μαθήματα αυτά.

Το ιδιαίτερο αυτό εκπαιδευτικό υλικό αναπτύχθηκε σε διάστημα τεσσάρων χρόνων από εκπαιδευτικούς, συγγραφείς και επιμελητές από τέσσερις ηπείρους: την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική. Θα διαπιστώσετε ότι ο σχεδιασμός του είναι εύληπτος και αρκετά ευέλικτος ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ποικίλα εκπαιδευτικά πλαίσια και περιβάλλοντα. Χρειάστηκε φυσικά να γίνει επιλογή και η κατάλληλη προσαρμογή στο πολιτισμικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο της Ελλάδος.

ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα DreamMakers-DreamBreakers/ Ονειροπλάστες-Ονειροθραύστες βοηθά τους έφηβους μαθητές να αναπτύξουν υγιείς στόχους και όνειρα για τη ζωή και παράλληλα τους ενθαρρύνει να υιοθετήσουν συμπεριφορές που θα τους βοηθήσουν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους («ονειροπλάστες»), αλλά και να αποφύγουν στάσεις και επιλογές που θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή στην πραγματοποίηση των ονείρων τους («ονειροθραύστες»).

Σε πολλές διαφορετικές χώρες έχουν εφαρμοστεί, εδώ και πολλές δεκαετίες, ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα με σκοπό να επηρεάσουν τη συμπεριφορά των εφήβων απέναντι σε ζητήματα όπως την κατάχρηση αλκοόλ και την χρήση ψυχοδραστικών ουσιών. Τα περισσότερα δεν κατάφεραν να πετύχουν τους στόχους ή, στην καλύτερη περίπτωση, σημείωσαν πολύ περιορισμένη επιτυχία, καθώς βασίστηκαν, ως επί το πλείστον, σε δύο στρατηγικές: Στην παροχή πληροφοριών και στην ενστάλαξη ικανής ποσότητας φόβου. Ωστόσο, διαχρονικές μελέτες δείχνουν ότι η παροχή δεδομένων και η προειδοποίηση για κινδύνους από ένα πρόσωπο «εξουσίας» δεν αρκούν για να περιοριστεί ο κίνδυνος εμπλοκής των μαθητών με αυτούς, στο μέλλον. Ο Αριστοτέλης είχε πει ότι «η φύση απεχθάνεται το κενό». Πράγματι, όταν οι νέοι άνθρωποι δεν έχουν ούτε όνειρα ούτε σχέδια και συγκεκριμένους στόχους για το μέλλον, οι ζωές -ελλείψει νοήματος- γίνονται γόνιμο έδαφος για εκείνους που θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν αποπροσανατολιστικές συμπεριφορές με απρόβλεπτες συνέπειες για τις ζωές των νέων.

Σε αντίθεση με τα περισσότερα υπάρχοντα εκπαιδευτικά προγράμματα, το DreamMakers-DreamBreakers/ Ονειροπλάστες-Ονειροθραύστες  ξεκινάει εποικοδομητικά και περιλαμβάνει πολλά ιδιαίτερα στοιχεία, όπως:

 

  1. Ατομική ανάπτυξη ονείρων. Η  πρώτη ενότητα βοηθά τον κάθε μαθητή ξεχωριστά να δημιουργήσει ένα όραμα για το μέλλον του, όραμα αρκετά ενδιαφέρον ώστε να αξίζει να αποφύγει παράγοντες που μπορούν να θρυμματίσουν τα όνειρά του, όπως είναι η χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, η κατάχρηση αλκοόλ κ.τ.λ. Αργότερα μέσα στο πρόγραμμα, δίνονται αρκετές ευκαιρίες στους μαθητές να αναπροσαρμόσουν και να αναπτύξουν περαιτέρω τις προσωπικές τους «δηλώσεις ονείρων». Με δεδομένο ότι η ενημέρωση και οι προειδοποιήσεις δεν αρκούν από μόνες τους για να αποτρέψουν τους εφήβους να πειραματιστούν με επιβλαβείς συμπεριφορές, οι νέοι που έχουν αναπτύξει έναν σκοπό που δεν περιορίζεται μόνο στη δική τους προσωπική ευτυχία, έχουν περισσότερες πιθανότητες να μην ενδώσουν σε πιέσεις και καταστροφικές επιλογές.
  2. Ιστορία ενός Μυστηριώδους Κουτιού. Σχεδόν όλα τα μαθήματα του Προγράμματός μας περιλαμβάνουν  χιουμοριστικές, αποκαλυπτικές και μαγευτικές ιστορίες στις οποίες πρωταγωνιστούν τρεις μαθητές, η καθηγήτριά τους και ένα μυστηριώδες κουτί που περιέχει κάποια απίθανα αντικείμενα και μια σειρά επιστολών από τις γιαγιάδες των τριών μαθητών.
    Πολλοί έφηβοι αντιδρούν στην ευθεία ηθική καθοδήγηση και έχουν την τάση να την απορρίπτουν. Αντίθετα, αυτές οι ενδιαφέρουσες ιστορίες επιτρέπουν στους μαθητές να ταυτιστούν με τους χαρακτήρες και να αναπτύξουν ηθικές αρχές με έναν έμμεσο τρόπο και μέσα σε ένα περιβάλλον χωρίς αντιπαραθέσεις.
  1. Ενεργή συμμετοχή μαθητών. Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία ασκήσεων, παιχνιδιών και δραστηριοτήτων ενεργής μάθησης που προσελκύουν την προσοχή των μαθητών, ενθαρρύνουν την επικεντρωμένη συμμετοχή τους και προάγουν τις υγιείς αποφάσεις για τη ζωή.
  2. Εξερεύνηση πολυδιάστατων ζητημάτων. Το Πρόγραμμα περιέχει ενότητες προσαρμοσμένες στη ηλικία τους. Το περιεχόμενό τους αναφέρεται  σε ορισμένους από τους σωματικούς, κοινωνικούς και συναισθηματικούς λόγους για τους οποίους κάποιοι έφηβοι είναι πιο επιρρεπείς από κάποιους άλλους στις ψυχοδραστικές ουσίες και το αλκοόλ.
  3. Δεσμεύσεις στο προσωπικό ημερολόγιο. Σε κάθε ενότητα χρησιμοποιείται με δημιουργικό τρόπο ένα «προσωπικό ημερολόγιο», το οποίο δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να καταγράψουν τις αποφάσεις που παίρνουν σε σχέση με τα παραπάνω θέματα. Τα προσωπικά ημερολόγια αποτελούν ένα είδος «δέσμευσης» για την τήρηση των αποφάσεων αυτών, στο μέλλον.